OECD Multilingual Summaries

Investing in Climate, Investing in Growth

Summary in Dutch

Investeren in het klimaat, investeren in groei

Samenvatting in het Nederlands

Een van de grootste actuele beleidsprioriteiten is de ontwikkeling van een groeitraject dat veerkrachtig, inclusief en duurzaam is. Overheden overal ter wereld moeten aan drie vereisten voldoen: de groei aanzwengelen, de bestaanszekerheid verbeteren en op dringende wijze de klimaatveranderingen aanpakken, conform de doelstellingen van het Akkoord van Parijs. Dit rapport stelt dat een verbetering van de economische groei en de productiviteit en een reductie van de ongelijkheid niet gepaard hoeven te gaan met een verhoging van de emissies. Het gaat om de kwaliteit van de groei.

Met de juiste beleidsbepalingen en incentives, zoals een krachtige fiscale en structurele hervorming gecombineerd met een coherent klimaatbeleid, kunnen overheden groei genereren die het risico op klimaatverandering aanzienlijk reduceert, terwijl ook onmiddellijke voordelen voor de economie, tewerkstelling en gezondheid worden geleverd. Een dergelijk beleidspakket dat goed is voor het klimaat kan de BBP van de G20‑landen op de lange termijn gemiddeld met 2,8% verbeteren tegen 2050, vergeleken met de voortzetting van het huidige beleid. Als ook rekening wordt gehouden met de positieve gevolgen van een reductie van de klimaatverandering, dan stijgt het netto‑effect op de BBP in 2050 tot nagenoeg 5% in alle ontwikkelde en opkomende landen van de G20.

De investering in een moderne, intelligente en schone infrastructuur in de komende tien jaar is van kritiek belang voor een duurzame economische groei, vooral omdat de infrastructuur over het algemeen heeft geleden aan een chronische onderinvestering, al sinds vóór de financiële crisis. Het rapport schat dat van 2016 tot 2030 gemiddeld 6,3 biljoen US dollar per jaar in de infrastructuur moet worden geïnvesteerd om aan de wereldwijde ontwikkelingsbehoeften te voldoen. Nog eens 0,6 biljoen US dollar per jaar gedurende dezelfde periode maken deze investeringen klimaatvriendelijk. Dit is een relatief gezien klein extra bedrag, gezien de voordelen op de korte en lange termijn voor de groei, productiviteit en het welzijn. De extra investeringskosten worden na verloop van tijd gecompenseerd door de brandstofbesparingen die mogelijk worden gemaakt door de emissie‑arme technologieën en infrastructuur.

Bovendien biedt het actuele fiscale klimaat een unieke kans om actie te ondernemen. De lage rentevoeten hebben in veel landen fiscale ruimte gecreëerd. Als er minder fiscale ruimte is, dan bestaan er kansen om de belasting‑ en uitgavenmix zo te optimaliseren dat een sterkere economische groei wordt gestimuleerd met een inclusieve, emissie‑arme en veerkrachtige ontwikkeling. Goed uitgelijnde beleidsbepalingen op het vlak van klimaat, belastingen en investeringen zorgen voor een verdere optimalisatie van de impact van overheidsuitgaven om de privé‑investeringen optimaal te benutten.

Financiering speelt hierbij een belangrijke rol: het kapitaal moet uit zowel overheids‑ als privé‑bronnen worden betrokken, ondersteund door verschillende financiële instrumenten die zijn afgestemd op een emissie‑arme en klimaatbestendige infrastructuur. De openbare financiële instellingen moeten aan deze overgang worden aangepast, terwijl het financiële systeem zelf grotere stappen moet ondernemen om de klimaatgerelateerde risico's op juiste wijze in te schatten en op te nemen. Ontwikkelingsbanken en financiële instellingen (multilateraal, bilateraal en nationaal) spelen hierbij ook een belangrijke rol. Niet alleen door het gebruik van hun balansen om de beschikbare middelen te vergroten, maar ook door ontwikkeling van de groene financiering in partnerlanden via beleidsbepalingen en ondersteuning bij de capaciteitsopbouw.

Het is van essentieel belang dat het fundamentele klimaatbeleid juist is, zodat alle incentives goed uitgelijnd kunnen worden. Er bestaat behoefte aan een versnelling van de hervorming van inefficiënte subsidies voor fossiele brandstoffen en van de koolstofprijsstelling, met het oog op de tracering van de impact en het delen van beleidservaringen. Met meer overheidsopdrachten voor investering in emissie‑arme infrastructuur, wordt de industriële en bedrijfsinnovatie aangemoedigd door het creëren van leidende markten.

Tegelijkertijd moeten we inzien dat duurzame groei ook inclusieve groei betekent. Een samenhangend klimaat‑ en investeringsbeleid, doeltreffende fiscale en structurele beleidsbepalingen en ‑hervormingen moeten samen de overgang van risicolopende bedrijven en huishoudens mogelijk maken, met name in kwetsbare regio's en gemeenschappen. Een vroege planning voor deze overgang is van essentieel belang om te voorkomen dat industrieën en de bijbehorende gemeenschappen verstarren in een wereld die van fossiele brandstof afhankelijk is.

Behalve energieproductie en ‑gebruik, zullen de ontwikkelingen in de landbouw, bosbouw en andere landgebaseerde sectoren het hervormingstempo in de rest van de economie verhogen. De actuele voorraad koolstof in tropische wouden en andere ecosystemen moet beschermd worden. Het vermogen van deze systemen om als koolstofputten te fungeren, moet zo veel mogelijk worden gestimuleerd. De R&D moet aanzienlijk worden geïntensiveerd, gevolgd door een snelle demonstratie en verspreiding van de technologische doorbraken die de broeikasgasemissies door de energie‑, industrie‑ en transportsector zullen reduceren en elimineren, en de opbrengst en weerbaarheid van gewassen zullen verbeteren. Hierbij komt dat de haalbaarheid van ‘negatieve emissies’ op grote schaal erg onzeker is, ondanks het feit dat dit een belangrijk kenmerk is van de meeste scenario's die overeenstemmen met de doelstellingen van het Akkoord van Parijs.

Tot slot blijft internationale samenwerking van fundamenteel belang voor het beheren van klimaatrisico's. De huidige bijdragen van de landen aan de reductie van de emissies na 2020 komen niet overeen met de temperatuurdoelstelling van het Akkoord van Parijs en moeten dus snel geïntensiveerd worden. Ondersteuning voor acties in opkomende landen is belangrijk, niet alleen voor de reductie van de klimaatverandering, maar ook om de weerstand en het aanpassingsvermogen te vergroten van de landen die voor de grootste klimaatuitdagingen staan. De gevolgen van de klimaatveranderingen zullen toenemen, zelfs als we de temperatuurdoelstelling van het Akkoord van Parijs realiseren. We moeten op flexibele wijze beslissingen nemen die op de toekomst gericht zijn, om deze risico's het hoofd te kunnen bieden. Een goed beheer van de onderlinge afhankelijkheid tussen klimaat, voedselveiligheid en biodiversiteit zijn van cruciaal belang voor de realisatie van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen en een robuuste groei op de lange termijn.