OECD Multilingual Summaries

The Ocean Economy in 2030

Summary in Dutch

De oceaan‑economie in 2030

Samenvatting in het Nederlands

Voor velen is de oceaan het nieuwe beloofde land. De oceaan biedt de aantrekkelijke combinatie van uitgebreide natuurlijke hulpmiddelen en geweldige kansen voor economische groei, tewerkstelling en innovatie. De oceaan wordt steeds vaker als onmisbaar beschouwd bij het aanpakken van de vele wereldwijde uitdagingen waar onze planeet de komende tientallen jaren voor staat. Denk bijvoorbeeld aan voedselveiligheid en klimaatverandering of aan energievoorziening, natuurlijke hulpmiddelen en een verbeterde gezondheidszorg. Ook al zijn de kansen die de oceaan biedt om deze uitdagingen het hoofd te bieden indrukwekkend, toch staat dit ecosysteem al onder zware druk door te veel exploitatie, verontreiniging, een afnemende biodiversiteit en klimaatverandering. Als we het potentieel van de oceaan willen waarmaken, moeten we een verantwoordelijke en duurzame aanpak voor de economisch ontwikkeling ervan ontwikkelen.

De oceaan‑economie omvat oceaan‑industrieën (zoals scheepvaart, visvangst, offshore wind, maritieme biotechnologie), maar ook de natuurlijke hulpmiddelen en ecosysteemdiensten die de oceaan levert (vis, scheepvaartroutes, absorptie van CO2, enzovoort). Aangezien deze elementen onscheidbaar aan elkaar verbonden zijn, komen in dit rapport veel aspecten van ecosysteemdiensten en op ecosysteem gebaseerd management aan de orde die specifiek op de oceaan‑industrie zijn gericht.

De wereldwijde oceaan‑economie, gemeten als de bijdrage van de oceaan‑industrieën aan de economische groei en tewerkstelling, is indrukwekkend. Voorlopige berekeningen op basis van de Ocean Economy Database van de OSEO schatten de waarde van de oceaan‑economie in 2010 op 1,5 biljoen US dollar, ofwel ca. 2,5% van de wereldwijde bruto toegevoegde waarde. Offshore olie en gas vertegenwoordigen een derde van de totale toegevoegde waarde door oceaan‑industrieën, gevolgd door zee‑ en kusttoerisme, zeevaartapparatuur en havens. De directe tewerkstelling in de oceaan‑economie omvatte in 2010 ca. 31 miljoen voltijdse banen. De grootste werkgever was de industriële visvangst met ruim een derde van het totaal, en het zee‑ en kusttoerisme met nagenoeg een kwart.

De economische activiteit in de oceaan maakt momenteel een snelle groei door en wordt voornamelijk aangedreven door ontwikkelingen in de wereldwijde bevolking, economische groei, handel, een toenemend inkomensniveau, klimaat en milieu en technologie. Een belangrijke belemmering voor de ontwikkeling van de oceaan‑economie is de huidige achteruitgang van de ecologische gezondheid van de oceaan. Aangezien de antropogene koolstofemissies sterk zijn toegenomen, heeft de oceaan veel van deze koolstof geabsorbeerd en dit veroorzaakt verzuring van de oceaan. Ook stijgen de zeetemperatuur en het zeeniveau en veranderen de oceaanstromingen. Dit resulteert in verlies van biodiversiteit en natuurlijke habitats, verandering van de samenstelling van de visvoorraden en ‑migratiepatronen en een hogere frequentie van ernstige metrologische fenomenen op de oceanen. De toekomst van de oceaan‑ontwikkeling wordt verder aangetast door verontreinigingen die van het land afkomstig zijn, zoals afvloeiingen van landbouwgronden, chemicaliën en macro‑ en micro‑plastic verontreinigingen die via rivieren de oceaan bereiken, alsook overbevissing en kleinere visvoorraden in veel delen van de wereld.

Vooruit kijkend naar 2030 kunnen veel oceaan‑industrieën sneller groeien dan de wereldwijde economie in zijn geheel, zowel qua toegevoegde waarde als tewerkstelling. De prognoses suggereren dat, als er niets veranderd, de oceaan‑economie van 2010 tot 2030 de bijdrage aan de wereldwijde toegevoegde waarden ruim zal verdubbelen, tot ruim 3 biljoen US dollar. Met name wordt een sterke groei verwacht van aquacultuur, offshore wind, visverwerking en scheepsbouw en ‑reparatie. Oceaan‑industrieën kunnen ook een grote bijdrage leveren aan de groei van de tewerkstelling. Als er niets verandert zullen er in 2030 naar verwachting ca. 50 miljoen voltijds equivalente banen in deze industrie bestaan. De snelste banengroei wordt verwacht in offshore windenergie, aquacultuur, visverwerking en havenactiviteiten.

De komende decennia zullen de wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen naar verwachting een cruciale rol spelen in het aanpakken van de vele oceaanmilieu‑uitdagingen die hierboven staan vermeld en in de verdere ontwikkeling van op de oceaan gebaseerde economische activiteiten. Denk hierbij aan innovaties op het gebied van geavanceerde materialen, onderwatertechnologie, sensors en imaging technologie, satelliet technologie, computerisatie, de analyse van big data, autonome systemen, biotechnologie en nanotechnologie. Elke sector van de oceaan‑economie zal de invloed van deze technologische ontwikkelingen ondervinden.

Binnen de context van zulke snelle veranderingen zal de wet‑ en regelgeving dit tempo met moeite bijhouden. De wereld wordt steeds sterker gepolariseerd en ervaart problemen bij het ontwikkelen van een internationale consensus over wereldwijde en regionale kwesties die van groot belang zijn voor het oceaan‑milieu en de oceaan‑industrieën. Voorlopig zal de regulering van de oceaan‑activiteiten naar verwachting voornamelijk per sector worden aangedreven. Deze inzet richt zich op de integratie van opkomende oceaan‑industrieën in bestaande en gefragmenteerde regulerende raamwerken.

De toekomstige groei van oceaan‑industrieën op een schaal die door dit rapport wordt gesuggereerd, wijst op de toenemende druk die op de oceaan‑resources wordt gezet en op de oceaan‑ruimte die nu al onder veel stress staat, met name in de economische exclusiezones (EEZ's) waar de meeste van deze activiteiten plaatsvinden. Het onvermogen om deze druk op een effectieve en tijdige wijze aan te pakken wordt voornamelijk toegeschreven aan het sector‑per‑sector management van de maritieme activiteiten dat zich in de loop der tijd heeft ontwikkeld. Als respons op de toenemende druk hebben veel landen en regio's de afgelopen jaren strategische beleidsraamwerken ontwikkeld voor een beter oceaan‑management in hun EEZ’s. Er meten echter veel obstakels overbrugd worden voor een effectiever, geïntegreerd oceaan‑management, die in de nabije toekomst aangepakt moeten worden.

Dit rapport stelt enkele aanbevelingen voor om de duurzame ontwikkeling van de oceaan‑economie en de ontwikkeling van opkomende oceaan‑industrieën en hun bijdragen aan de groei en tewerkstelling te stimuleren, terwijl de oceaan op verantwoorde en duurzame wijze wordt beheerd.

• Ontwikkel meer internationale samenwerking op het gebied van maritieme wetenschap en technologie om innovatie te stimuleren en de duurzame ontwikkeling van de oceaan‑economie te onderbouwen. Dit omvat onder meer: de uitvoering van vergelijkende analyses en onderzoek naar de rol van het overheidsbeleid inzake maritieme clusters overal ter wereld, met name op het gebied van hun effectiviteit bij de stimulering en ondersteuning van multi‑industriële technologische innovaties in het maritieme domein; de oprichting van internationale netwerken voor de uitwisseling van opinies en ervaringen bij de oprichting van ‘centers of excellence’, innovatie‑incubators en andere innovatie‑voorzieningen op het gebied van multi‑industriële maritieme technologieën en een verbetering van het delen van technologie en innovatie door landen die zich in verschillende ontwikkelingsfasen bevinden.
• Verbeter het geïntegreerde oceaan‑management. Dit dient met name een groter gebruik van economische analyses en economische hulpmiddelen voor een geïntegreerde oceaan‑management te omvatten. Denk bijvoorbeeld aan de oprichting van internationale platforms voor de uitwisseling van kennis, ervaring en de best practices, en aan een grotere inzet om de economische effectiviteit van publieke investeringen in maritiem onderzoek en observatie te beoordelen. Dit dient ook om innovatie in bestuursstructuren, processen en stakeholderbetrokkenheid te stimuleren, zodat het geïntegreerde oceaan‑management effectiever, efficiënter en inclusiever wordt.
• Verbeter de statistische en methodologische basis op nationaal en internationaal niveau voor meting van de schaal en prestaties van oceaan‑industrieën en hun bijdragen aan de economie in het algemeen. Dit omvat, onder andere, de verdere ontwikkeling van de Ocean Economy Database van de OESO.
• Ontwikkel meer capaciteit voor verkenning van de oceaan‑industrie, inclusief de beoordeling van toekomstige veranderingen van oceaan‑industrieën en de toekomstige ontwikkeling van de actuele OESO‑capaciteit voor het modelleren van toekomstige trends in de oceaan‑economie op wereldwijde schaal.