OECD Multilingual Summaries

OECD Digital Economy Outlook 2015

Summary in Polish

Raport OECD „Perspektywy w dziedzinie gospodarki cyfrowej 2015”

Streszczenie w języku polskim

Gospodarka cyfrowa obecna jest w dzisiejszych czasach we wszystkich sferach gospodarki światowej. Ma wpływ na różne sektory, od bankowości poprzez handel detaliczny, energetykę, transport, oświatę, sektor wydawniczy, media po sektor opieki zdrowotnej. Za sprawą zbieżnych sieci stałych, mobilnych i radiofuzyjnych oraz coraz bardziej sprzężonych urządzeń i obiektów składających się na internet przedmiotów, technologie informacyjno‑komunikacyjne (ICT) zmieniają sposób utrzymywania kontaktów społecznych i osobistych relacji.

Jak państwa OECD i kraje partnerskie mogą zmaksymalizować potencjał gospodarki cyfrowej, która stymuluje innowacje i wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu? Jakie zmiany w gospodarce cyfrowej decydenci muszą mieć na uwadze i z jakimi nowymi wyzwaniami muszą się zmierzyć?

Potrzeba uświadomienia sobie całego potencjału gospodarki cyfrowej

W ramach światowego handlu w obszarze produkcji dóbr ICT, zwłaszcza handlu usługami ICT, odnotowuje się stały wzrost. Wydatki sektora przedsiębiorstw na badania naukowe i rozwój oraz wzrost w ostatnim okresie liczby patentów w dziedzinie ICT pokazują, jak ważną rolę w obszarze innowacji ma sektor ICT. Rozwijają się rynki łączności szerokopasmowej, na których wzrost liczby abonamentów na mobilne usługi szerokopasmowe — wynoszący w krajach OECD prawie 1 mld — rekompensuje spadek liczby abonamentów telefonii stacjonarnej. Dzięki zastosowaniu kabli światłowodowych i telefonii komórkowej czwartej generacji (4G) wydajność sieci łączności jest większa, a ceny, zwłaszcza za usługi komórkowe, spadają.

• Duży potencjał tkwi w zwiększeniu zasięgu i poprawy jakości infrastruktury mobilnej i stacjonarnej łączności szerokopasmowej. Nowa metodologia OECD dotycząca dokonywania pomiarów deklarowanych, stałych prędkości połączeń szerokopasmowych pomoże rządom robić postępy w tworzeniu internetu przedmiotów.
• W związku z coraz większym zapotrzebowaniem na sieci oraz koniecznością przydzielenia liczniejszych zasobów widma na potrzeby łączności ruchomej trzeba będzie wykorzystać komplementarność sieci stacjonarnych i mobilnych. Infrastruktura łączności stacjonarnej ma decydujący wpływ na rozładowania i dosył sygnału w ruchu w łączności bezprzewodowej, umożliwiając też lepsze wykorzystanie dostępnego widma. Aby zwiększyć efektywność wykorzystania widma, decydenci badają innowacyjne systemy licencjonowania.
• Ogromny potencjał tkwi w szerszym przyswajaniu i wykorzystaniu ICT oraz Internetu przez przedsiębiorstwa, aby stymulować wzrost i innowacje we wszystkich sektorach. Chociaż większość przedsiębiorstw w państwach OECD dysponuje łącznością szerokopasmową — 95 % wszystkich przedsiębiorstw zatrudniających ponad 10 pracowników w 2014 r. — to tylko nieliczne korzystają z oprogramowania do planowania zasobów przedsiębiorstwa (31 %), usług przetwarzania w chmurze (22 %) czy z możliwości przyjmowania e‑zleceń (21 %). Między poszczególnymi państwami oraz małymi i dużymi przedsiębiorstwami nadal występują znaczne różnice.
• Nowe modele biznesowe oparte na metodach wspólnej produkcji, jak platformy finansowania społecznościowego oraz nowe platformy „gospodarki współdzielonej”, rzucają wyzwanie aktualnej regulacji ugruntowanych rynków i wymagają wyważonej reakcji ze strony polityki, dzięki której możliwe są innowacje, a interes publiczny objęty jest ochroną.
• Możliwość dalszej absorpcji ma również znaczenie dla osób prywatnych. Udział konsumentów w handlu elektronicznym jest niewielki — transakcje między firmami stanowią nawet do 90 % handlu elektronicznego. Mimo szerokiego rozpowszechnienia Internetu nadal wykorzystuje się go w różnym stopniu, zwłaszcza w przypadkach które wiąże się z wykształceniem na wyższym poziomie, takich jak administracja elektroniczna, handel elektroniczny i elektroniczna bankowość.

Stymulowanie wzrostu gospodarczego i rozwoju społecznego za sprawą krajowych agend cyfrowych

Rządy państw OECD mają coraz większą świadomość konieczności rozwoju gospodarki cyfrowej w sposób strategiczny, aby zwiększyć wynikające z niej korzyści i stawić czoło najważniejszym wyzwaniom, tj. zmniejszeniu bezrobocia i nierówności oraz zwalczaniu ubóstwa. Realizowane obecnie krajowe strategie cyfrowe obejmują cały wachlarz zagadnień: tworzenie przedsiębiorstw i wzrost wydajności, administracja publiczna, zatrudnienie i oświata, zdrowie i starzenie się społeczeństwa, środowisko naturalne i rozwój. Rządy mają w ogólnym ujęciu coraz większą świadomość zależności „kształtowania polityki internetowej” od całego zbioru spójnych obszarów polityki, które obejmują swym zasięgiem całą administrację rządową:

• Infrastruktura — zapewniająca podstawę dla nowych modeli biznesowych, handlu elektronicznego oraz nowych, wspólnych sieci naukowych i społecznościowych; musi być wysokiej jakości, dostępna dla wszystkich oraz w konkurencyjnych cenach.
• Rządy, z uwagi na kilka poważnych zmian stanowiących wyzwanie dla konkurencji w ramach gospodarki cyfrowej, obejmujących konwergencję techniczną oraz integrację modeli biznesowych podmiotów świadczących usługi telekomunikacyjne, jak również nowych podmiotów w Internecie, muszą angażować się w działania mające na celu ochronę konkurencji, obniżenie sztucznych barier utrudniających wejście na rynek oraz umocnienie spójności regulacyjnej. Konsolidacja rynków łączności ruchomej nie może ograniczać innowacji ani możliwości konkurowania innym podmiotom.
• Zasadnicze znaczenie ma stymulowanie powszechniejszego stosowania ICT, zwłaszcza przez organy administracji rządowej oraz przedsiębiorstwa, w tym MŚP.
• Konieczne jest zwiększenie zaufania w rzetelność i bezpieczeństwo internetowych sieci, usług i aplikacji, gwarantując użytkownikom ochronę ich prywatności i praw konsumenckich. OECD wezwała przywódców i decydentów, aby wcielili zarządzanie ryzykiem w obszarze bezpieczeństwa cyfrowego i prywatności do ogólniejszych ram zarządzania ryzykiem w sferze gospodarczej i społecznej, i aby nie traktowali tych zagadnień w kategoriach odrębnych wyzwań technicznych i prawnych. Strategie bezpieczeństwa cybernetycznego należy uzupełnić krajowymi strategiami ochrony prywatności, aby rozwiązać problemy prywatności w sposób skoordynowany i całościowy, oraz określić, jakie ograniczenia społeczeństwo jest skłonne zaakceptować z myślą o ochronie wspólnych interesów publicznych.
• W celu stymulowania przedsiębiorczości, zatrudnienia i e‑integracji trzeba, poprzez wprowadzenie tematyki ICT do kształcenia, szkoleń i kursów mających na celu przekwalifikowanie się, stworzyć możliwości zdobywania odpowiednich umiejętności, które pozwalać będą korzystać z ICT oraz samodzielnie zarządzać ryzykiem w społecznej i gospodarczej działalności jednostki w Internecie.
• Kluczowe znaczenie ma świadomość potencjalnych, destrukcyjnych skutków ucyfrowienia. Rządy będą musiały ułatwić pracownikom przejście na nowe, cyfrowe metody pracy.

Zarządzanie Internetem: priorytet polityczny na nadchodzące lata

Społeczność internetowa opracowuje propozycję wykluczenia internetowych zasobów technicznych spod nadzoru rządu Stanów Zjednoczonych i powierzenia go globalnej wspólnocie zainteresowanych podmiotów. We wrześniu 2015 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych zapoczątkuje Agendę rozwoju po 2015 roku, określającą cele zrównoważonego rozwoju, które mogą obejmować większy dostęp do ICT i Internetu z myślą o stworzeniu globalnej i sprzyjającej włączeniu społecznemu gospodarki cyfrowej. W grudniu 2015 r. przedłożony zostanie mandat wielostronnego Forum Zarządzania Internetem (IGF).

Inicjatywy te podyktowane są podstawową potrzebą zachowania otwartości Internetu. Koncepcja Internetu jako otwartej platformy, na której przedsiębiorstwa, obywatele i rządy mogą w sposób niezamierzony wprowadzać innowacje oraz tworzyć aplikacje i serwisy, umożliwiła liczne innowacje w gospodarce cyfrowej. W ostatnich latach pojawiły się jednak obawy, że korzyści gospodarcze i społeczne, które niesie ze sobą otwarta i zdecentralizowana struktura Internetu oraz swobodny transgraniczny przepływ danych, mogą bezpośrednio lub pośrednio zostać zmniejszone za sprawą terytorialnego routingu, lokalnych wymogów dotyczących treści i przechowywania danych, neutralności sieci, powszechnej akceptacji wielojęzycznych nazw domen oraz tworzenia sieci alternatywnych.

Korzyści wynikające z otwartości Internetu i związane z tym ryzyko omawiane będą przez ministrów i inne zainteresowane strony wysokiego szczebla na nadchodzącym posiedzeniu ministerialnym OECD w 2016 r. Na posiedzeniu tym mówić się też będzie o innych kluczowych kwestiach, dotyczących globalnej łączności, internetu przedmiotów, zapotrzebowania na inicjatywy stymulujące innowacje oraz zaufanie do gospodarki cyfrowej, jak również sposobów wspierania procesu tworzenia miejsc pracy i rozwijania umiejętności potrzebnych do zapewnienia możliwie największych korzyści z gospodarki cyfrowej.